Cùng có màu sắc đen nên nhiều người nhầm lẫn ba loại gạo trên cùng là một. Nhưng thực chất về cấu tạo hạt gạo, giá thành và giá trị dinh dưỡng có nhiều điểm khác biệt.

Gạo lứt, gạo nếp cẩm và nếp than hoàn toàn khác nhau

– Gạo nếp cẩm là một loại gạo nếp có tên khoa học là Philydrum lanuginosum Banks. Loại gạo này có màu sắc đặc trưng với hai dạng chính là màu đỏ đậm và màu tím đen. Khi nấu lên, hạt gạo vẫn giữ được màu sắc đặc trưng này.

– Gạo nếp than thường được trồng ở những vùng đồng bằng châu thổ sông Cửu Long như Long An, Sóc Trăng… trong khi đó gạo nếp cẩm lại được trồng ở vùng núi Tây Bắc mà chủ yếu là Điện Biên. Với tính chất vùng miền của nơi trồng khác nhau đã đem đến cho gạo nếp cẩm và nếp than những sự khác biệt. Hạt gạo nếp cẩm có màu tím thẫm, bụng màu vàng nhạt, hình dáng to tròn trong khi gạo nếp than nhỏ dài và có màu đen hơn, gần như là đen kín cả hạt gạo. Hạt nếp cẩm có thể to gấp rưỡi hạt nếp than.

– Trong khi đó, gạo lứt (hay gạo lức) là một khái niệm chỉ chung các loại gạo đã bị lột vỏ trấu, nhưng vẫn giữ lại lớp cám bên ngoài. Gạo lứt thường không có màu trắng như gạo thông thường do còn giữ lại lớp cám nên có màu sắc khác biệt. Nó được biết đến là giàu dinh dưỡng hơn so với gạo trắng thông thường.

Vì vậy, đây là loại gạo hoàn toàn riêng biệt, không giống nhau và không thể thay thế cho nhau trong các món ăn hoặc công thức nấu nướng.

Gạo lứt, gạo nếp cẩm và nếp than là hoàn toàn khác nhau.

Cách phân biệt:

Giống gạo khác nhau

Gạo lứt đen không thuộc loại gạo nếp cẩm, mà thực chất là một dạng thực phẩm nguyên cám có thể ăn được, thường được sử dụng cho mục đích chữa bệnh và hỗ trợ sức khỏe. Loại gạo này được giữ lại lớp cám bên ngoài sau khi lột vỏ trấu, mang lại lượng dinh dưỡng cao và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Gạo nếp cẩm thuộc loại gạo nếp, là một loại gạo nổi tiếng với hương vị đặc biệt và màu sắc đẹp mắt. Gạo nếp cẩm có hai dạng chính là màu đỏ đậm và màu tím đen, khi nấu lên hạt gạo vẫn giữ được màu sắc đặc trưng này, tạo nên sự hấp dẫn trong các món ăn.

Hình dạng và màu sắc gạo

Gạo nếp cẩm: Gạo nếp cẩm có hai dạng chính là màu đỏ đậm hoặc màu tím đen. Khi nấu lên, hạt gạo vẫn giữ được màu sắc đặc trưng này.

Nếp than có màu sắc hạt gạo chỉ một màu đen duy nhất.

Hình dạng: Hạt gạo nếp cẩm có hình dạng tròn và đầy đặn, giống với gạo nếp thông thường.

Gạo lứt: Gạo lứt có màu đen thông thường hoặc nâu sẫm. Tuy nhiên, cũng có các dạng gạo lứt đỏ, nâu và các sắc thái khác nhau, tùy vào loại gạo và quá trình chế biến.

Hình dạng: Hạt gạo lứt có hình dạng tương đối phẳng và đều đặn, khác với hình dạng tròn của gạo nếp cẩm và gạo nếp thông thường.

Độ dẻo và hương vị

Gạo nếp cẩm: Gạo nếp cẩm có độ dẻo cao, khi nấu chín, các hạt gạo có xu hướng bám dính vào nhau, tạo thành một khối hỗn hợp. Gạo nếp cẩm chín mềm, giữ được hương vị đặc trưng và màu sắc đẹp mắt. Thường được sử dụng để làm các món ăn truyền thống và đặc biệt phổ biến trong các món chè, xôi, bánh nếp.

Gạo nếp cẩm có giá bán cao hơn nếp than bởi giá trị dinh dưỡng cao hơn hẳn.

Gạo lứt: Gạo lứt có độ dẻo thấp hơn so với gạo nếp cẩm và gạo thông thường. Hạt gạo lứt thường cứng hơn và ít bám dính vào nhau. Gạo lứt có thể xuất hiện dưới nhiều dạng, bao gồm cả gạo lứt tẻ (gạo lứt không pha lẫn gạo nếp) và gạo lứt nếp (gạo lứt có hỗn hợp với gạo nếp). Khi ăn gạo lứt, bạn sẽ cảm nhận được cơm cứng hơn và có cảm giác phải nhai kỹ hơn mới nuốt được.

Tóm lại, gạo nếp cẩm thường có độ dẻo cao, chín mềm và mang đặc trưng của loại gạo nếp, trong khi gạo lứt có độ dẻo thấp hơn, cơm cứng hơn và không bám dính như gạo nếp cẩm. Cả hai loại gạo đều có những ưu điểm và ứng dụng riêng trong việc nấu ăn và tạo nên sự đa dạng trong hương vị và cảm nhận khi thưởng thức.

Dinh dưỡng

Nhìn chung, gạo nếp cẩm và gạo lứt đều có giá trị dinh dưỡng, nhưng chúng có các thành phần khác nhau. Gạo nếp cẩm giàu carbohydrate, canxi, và vitamin B, trong khi gạo lứt cung cấp nhiều protein, chất xơ và kali. Sự lựa chọn giữa hai loại gạo này nên dựa vào nhu cầu dinh dưỡng và mục tiêu sức khỏe cá nhân.

Gạo nếp cẩm, gạo lứt có giá trị dinh dưỡng cao hơn hẳn nếp than. Trong đó gạo lứt hỗ trợ giảm cân tốt nhất.