Nghệ sĩ Long Hải được biết đến là em kết nghĩa của NSND Kim Cương, có thời gian dài gắn bó với đoàn kịch của bà. Ngoài ra, ông còn tham gia đóng phim, ấn tượng nhất là vai Ba Rằn, “cha ruột” của “Út Nhỏ” Tăng Thanh Hà trong bộ phim Hương phù sa.

Nghệ sĩ Long Hải tên đầy đủ là Huỳnh Long Hải, sinh năm 1948, quê ở Long An trong một gia đình nông dân lao động nghèo. Ông được biết đến là học trò của NSND Bảy Nam và là em kết nghĩa của NSND Kim Cương, có thời gian dài gắn bó với đoàn kịch của bà. Ngoài tham gia đóng phim, ông còn làm chủ nhiệm phim.

Vào năm 1967, Long Hải lên Sài Gòn lập nghiệp. Loay hoay mãi mà chưa có việc gì làm, may thay sau đó, một người bạn tên Việt Phương vốn là em họ của NSND Kim Cương giới thiệu ông vào Đoàn kịch nói Kim Cương làm hậu đài kiêm luôn nhắc tuồng. Thỉnh thoảng, đoàn thiếu diễn viên ông mới được cho đóng những vai phụ không có lời thoại như bưng bê nước ra vào hoặc đứng hầu cho chủ.

Sau thời gian dài từ công việc hậu đài đến những vai phụ, một hôm ông được NSND Kim Cương gọi lên đưa kịch bản “Trà hoa nữ”, giao ông đóng vai Be, vai hài chính của vở. Ông đứng c.hết trân một chỗ vì đây là điều nằm ngoài sự mơ ước của ông. May mắn đã mỉm cười, vai diễn của ông được khán giả đón nhận và tạo được tiếng vang. Sau này, trong liveshow “Tạ ơn đời” tại Nhà hát Bến Thành, nghệ sĩ Long Hải cũng rất xúc động khi diễn lại vai này cùng NSND Kim Cương. Ngoài ra, ông còn để lại ấn tượng với vai hương quản Xị trong vở Lá sầu riêng.

Khi đoàn kịch nói Kim Cương ngưng hoạt động, ông chuyển sang lĩnh vực phim truyền hình trong vai trò chủ nhiệm cho hàng trăm các đoàn làm phim hơn 20 năm qua. Nghệ sĩ Long Hải được xem là một trong những chủ nhiệm đắt show. Tiêu biểu như các tác phẩm: “Người đàn bà yếu đuối”, “Taxi”, “Ngã rẽ”, “Mẹ và con trai”, “Ðỗ quyên trong mưa”, “Ðồng quê”, “Màu xanh đôi mắt”, “Cây sầu đâu sinh đôi”…

Thỉnh thoảng khi các đoàn phim cần các vai diễn phụ, ông tham gia tích cực và luôn là điểm tựa vững vàng cho diễn viên trẻ. Long Hải cũng có rất nhiều vai diễn được khán giả yêu thích. Nhưng có lẽ ấn tượng nhất là vai Ba Rằn, ba của nhân vật Út Nhỏ do “ngọc nữ” Tăng Thanh Hà thủ vai trong bộ phim truyền hình dài 30 tập “Hương phù sa” của đạo diễn Võ Tấn Bình. Vai diễn này đã giúp ông đoạt Huy chương vàng trong Liên hoan phim truyền hình toàn quốc 2005.

Nghệ sĩ Long Hải đã từng chia sẻ rằng, công việc của chủ nhiệm rất nhiều, cả những việc không tên. Khi thì là sợi dây liên kết giữa các diễn viên lúc giận hờn, khi thì đi tìm bối cảnh để quay, kể cả tạo cho đoàn một không khí vui vẻ, đầm ấm như một gia đình. Cũng chính vì biết ông rất “chịu thương chịu khó” mà hầu hết nhà sản xuất, đạo diễn đều muốn mời ông làm chủ nhiệm. Thậm chí có đạo diễn chấp nhận lùi thời gian bấm máy để chờ ông.

NSƯT Nguyễn Việt Hùng – nguyên Giám đốc Hãng phim TFS từng nhận xét về nghệ sĩ Long Hải: “Cái lớn nhất ở anh Long Hải là nhân cách, là người từng trải, thạo việc, nhưng khi đối diện với người khác luôn đặt mình ở vị trí khiêm tốn, thậm chí thấp hơn. Nhưng có lẽ điều làm nên một Long Hải thành công trong nghề chủ nhiệm chính là thái độ xả thân vì công việc, luôn sống vì mọi người của anh”.

Được biết, bộ phim cuối cùng nghệ sĩ Long Hải tham gia là “Chuyên án lạ” (Hãng phim TFS) và ông là chủ nhiệm bộ phim “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”, sau đó khi đoàn phim đóng máy, ông đã bị bệnh tai biến mạch m.áu não.

Vào tháng 11/2016, nghệ sĩ Long Hải trút hơi thở cuối cùng tại nhà riêng. Hai năm trước ngày mất, ông bị bệnh tai biến mạch m.áu não, dẫn đến bị liệt nửa người, ông đã từng được NSND Kim Cương đưa vào cấp cứu tại bệnh viện Chợ Rẫy.

Theo lời đạo diễn Huỳnh Long Trung Nghĩa – con trai của NS Long Hải, trước lúc mất, ba của anh vẫn ở trạng thái bình thường, đến trưa bị ói, khó thở. Mẹ của anh đề nghị đưa ông vào bệnh viện cấp cứu nhưng ông từ chối. Tới trưa, ông vẫn nằm xem TV bình thường, tới khoảng 12h20 thì mọi người phát hiện ra ông đã trút hơi thở cuối cùng, hưởng thọ 68 t.uổi.

Con trai nghệ sĩ Long Hải chia sẻ: “Nếu ba tôi chấp nhận đi cấp cứu có thể sẽ không qua đời trong đau buồn, thương tiếc của gia đình và đồng nghiệp”.

Trước sự ra đi của người em thân thiết, NSND Kim Cương xúc động nói: “Tôi và Long Hải gắn bó với nhau nhiều năm trên sân khấu đoàn kịch nói Kim Cương. Em là nghệ sĩ hết lòng vì nghề, lao động nghệ thuật đúng nghĩa. Hăng hái học tập và thích trau dồi kiến thức nên những vai diễn dù khó đến mấy khi giao cho Long Hải em đều hoàn thành xuất sắc. Đi vào nghề hát từ công việc làm hậu đài, thư ký của đoàn, em bước lên sàn diễn chuyên nghiệp, bằng cái duyên hài mộc mạc, tạo được tiếng cười đối với khán giả qua nhiều vai diễn để đời. Biết tin em qua đời tôi đau xót vô cùng. Đoàn kịch nói Kim Cương mất đi một người nghệ sĩ đã cống hiến cả đời cho sân khấu”.

Thời điểm “đàn anh” thân thiết từ giã cuộc đời, đạo diễn Phương Điền cũng viết trên trang cá nhân: “Nghe tin mà bàng hoàng không thể tin nổi anh đã ra đi thật rồi! Vĩnh biệt anh, một người anh nhân hậu, hiền như cục đất, thật thà như đếm hết lòng với các thế hệ đàn em, là bà đỡ mát tay cho các đạo diễn trẻ. Cầu mong anh thanh thản nơi miền cực lạc”.